اَلَّلهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّد وَاعْمُرْ قَلْبِي بِطَاعَتِک
شرحي بر صلوات شعبانيه
ازسلسله بيانات استاد عالي‌قدر خانم فاطمه‌ي طاهايي
مجتمع بني فاطمه
شنبه 1382/07/05
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
روايت است از حضرت امام زين‌العابدين(عليه السلام) که در ماه شعبان صلوات بسيار بفرستد و در هر روز اين ماه اين صلوات را در وقت زوال و در شب نيمه‌ي آن بخواند.[1]
صلوات شعبانيه:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَليَ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَمَوْضِعِ الِّرسَالَةِ وَمُخْتَلَفِ الْمَلَائِکَةِ وَمَعْدِنِ الْعِلْمِ وَاَهْلِ بَيْتِ الْوَحْيِ الَلَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ اَلْفُلْکِ الْجَارِيَةِ فِي اللُّجَجِ الْغاَمِرَةِ يَأْمَنُ مَنْ رَکِبَهَا وَيَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهَا اَلْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مَارِقٌ وَالْمُتَاَخِرُ عَنْهُمْ زَاهِقٌ وَالَّلازِمُ لَهُمْ لَاحِقٌ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ اَلْکَهْفِ الْحَصِينِ وَغِيَاثِ الْمُضْطَرِّ الْمُسْتَکِينِ وَمَلْجَأِ الْهَارِبِينَ وَعِصْمَةِ الْمُعْتَصِمِينَ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَليَ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍصَلَوةً کَثِيرَةً تَکوُنُ لَهُمْ رِضًا وَلِحَقِ مَحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ اَدَاءً وَقَضَاءً بِحَوْلٍ مِنْکَ وَقُوَّةٍ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الّطَيِّبِينَ اْلاَبْرَارِ اْلاَخْيَارِ الَّذِينَ اَوْجَبْتَ حُقُوقَهُمْ وَفَرَضْتَ طَاعَتَهُمْ وَوِلاَيَتَهُمْ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاعْمُرْ قَلْبِي بِطَاعَتِکَ وَلاَ تُخْزِنِي بِمَعْصِيَتِکَ وَارْزُقْنِي مُوَاسَاةَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَيْهِ مِنْ رِزْقِکَ بِمَا وَسَّعْتَ عَليَّ مِنْ فَضْلِکَ وَنَشَرْتَ عَلَيَّ مِنْ عَدْلِکَ وَاَحْيَيْتَنِي تَحْتَ ظِلِّکَ وَهَذَا شَهْرُ نَبِيِّکَ سَيِّدِ رُسُلِکَ شَعْبَانُ الَّذِي حَفَفْتَهُ مِنْکَ بِالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوَانِ الَّذِي کَانَ رَسوُلُ اللَّهِ صَلَّي اللَّهُ عَلَيْهِ وَاَلِهِ وَسَلَّمَ يَدْاَبُ فِي صِيَامِهِ وَقِيَامِهِ فِي لَيَالِيهِ وَاَيَّامِهِ بُخُوعًا لَکَ فِي اِکْرَامِهِ وَاِعْظَامِهِ اِليَ مَحَلِّ حِمَامِهِ اَللَّهُمَّ فَاَعِنَّا عَلَي الْاِسْتِناَنِ بِسُنَّتِهِ فِيهِ وَنَيْلِ الشَّفَاعَةِ لَدَيْهِ اَللَّهُمَّ وَاجْعَلْهُ لِي شَفِيعًا مُشَفَّعًا وَطَرِيقًا اِلَيْکَ مَهْيَعًا وَاجْعَلْنِي لَهُ مُتَّبِعًا حَتَّي اَلْقَاکَ يَوْمَ الْقِيَمَةِ عَنِّي رَاضِيًا وَعَنْ ذُنُوبِي غَاضِيًا قَدْ اَوْجَبْتَ لِي مِنْکَ الرَّحْمَةَ وَالرِّضْوَانَ وَاَنْزَلْتَنِي دَارَالْقَرَارِ وَمَحَلَّ الْأَخْيَارِ.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ َالاَّ بِاللَّهِ الْعَلِي الْعَظِيم
رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ يَسِّرْ لِي اَمْرِي وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسَانِي ...[2]
اَلسَّلاَمُ عَليَ الْمَهْدِي اَلَّذِي يَمْلاَءُ الاَرْضَ قِسْطًا وَ عَدْلاً ...
براي تعجيل فرج حضرت و روشن شدن چشمان ناقابلمان به جمال مبارکش و شادي قلب مطهرش و پيروزي اسلام و مسلمين صلوات بفرستيد.
در آستانه‌ي ماه مبارک شعبان، ماه پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه واله هستيم. ضمن عرض تبريک به مناسبت حلول اين ماه مبارک اجازه مي‌خواهم امشب که شب اول شعبان است بحث مختصري در مورد اين ماه داشته باشيم.
فضيلت اين ماه مبارک بسيار است. پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه واله راجع به ماه شعبان و روزه‌ي در اين ماه سفارش‌هاي زيادي فرموده‌اند. خود حضرت نيز ماه شعبان را روزه مي‌گرفتند و آن را به ماه رمضان متصل مي‌کرده‌اند.
در روايت است هر کسي براي تقرب به خداوند تبارک و تعالي و دوستي و محبت و احترام به پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه واله روز اول ماه شعبان را روزه بگيرد بهشت بر او واجب است.
اگر يک روز ديگر را بگيرد بهشت بر او واجب است. اگر روز دوشنبه و پنج شنبه ماه را روزه بگيرد، بيست حاجت او برآورده مي‌شود و بهشت بر او واجب مي‌گردد.
در اين زمينه روايات زيادي داريم. محدث قمي; نقل مي‌کند: حضرت علي(عليه السلام) در روز اول ماه شعبان به جمعي برخوردند، که نشسته و راجع به قضا و قدر بحث مي‌کنند. گفتگوهايي بين حضرت و آن افراد رد و بدل شد. بعد حضرت فرمودند: پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه واله لشگري را براي جهاد با کفار فرستاده بودند، پنج نفر را مأمور به حراست از لشگر کرده بودند که در پنج نقطه، شب را بيدار باشند. هر کدام مشغول به عبادت بودند و محافظت لشگر را هم داشتند. شب بسيار تاريکي بود. دشمن اين پنج نفر را نديد به لشگر اسلام شبيخون زد. از دهان اين پنج نفر نوري ساطع شد که تمام لشگر اسلام را روشن کرد و اين‌ها دشمن را ديدند و حمله کردند يک دسته را کشته و عده‌اي را مجروح و يا به اسارت گرفتند. در هر صورت پيروزي نصيب لشگر اسلام شد. وقتي جريان را خدمت پيامبر عرضه داشتند که ما اين نور را از دهان اين پنج نفر ديديم ساطع شد و لشگر را روشن کرد، حضرت فرمودند: اين‌ها در ماه شعبان مشغول به عبادت بودند بعد حضرت اعمال هرکدام از اين افراد را نقل کردند. يکي قرآن مي‌خواند، يکي نماز، يکي ذکر و.....اين‌ها سبب شده که نور از دهان ايشان خارج شود. اين مقدمه‌اي بود در فضيلت عبادت ماه شعبان که خدمت شما عرض کردم. انشاءالله موفق باشيد. اگر بگويم ما را هم در دعاهاي خودتان شريک قرار بدهيد شايد تقاضاي بي‌جايي باشد اما التماس دعا دارم. انشاءالله درباره‌ي ما هم دعا کنيد و از خداوند تبارک و تعالي براي ما هم توفيق بخواهيد.
اين صلوات ماه شعبان براي زوال يعني وسط روز است. انشاءالله بين نماز ظهر و عصر اين صلوات را بخوانيد. مضامين بسيار عالي دارد. حال اجازه مي‌خواهم اين صلوات را با هم ترجمه کنيم و يک مقدار به مضامينش آشنا شويم که از فردا اگر توفيق نصيبمان شد و خواستيم بخوانيم توجهمان بيشتر شود.
امروز در محضر امام سجاد(عليه السلام)هستيم و از کلاس درس حضرت استفاده مي‌کنيم مي‌فرمايند:
«اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَاَلِ مُحَمَّدٍ.»
خدايا درود بفرست بر پيامبر و آل پيامبر.
بدانيد مهم‌ترين دعا صلوات است و از دعاهايي است که حتما مستجاب مي‌شود. قبل از هر دعا صلوات بفرستيم، و بعد از هر دعا هم صلوات بفرستيم.
انشاءالله خواهش‌هاي ما برآورده شده و به برکت صلوات دعاهايمان مستجاب مي‌شود.
در فرستادن صلوات يک سلسله عقايد را ارايه مي‌کنيم.
«اَللَّهُم»[3] اقرار به ربوبيت پروردگار است.
«صَلِّ عَلَي مُحَمَّد»: اقرار به نبوت پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه واله است.
«وَآلِ مُحَمَّد»: اقرار به ولايت و امامت است.
ضمناً از پيامبرگرامي و اهل بيتش سپاس‌گزاري مي‌کنيد چون به اين بزگواران دعا مي‌کنيد و اين دعا سبب کمال است و کمالات اين بزگواران را بالا مي‌بريد. در عالم برزخ براي مؤمنان نيز ترقي و کمال هست، نه تنها براي پيامبر و آل پيامبر، وقتي شما براي مؤمنين هم دعا مي‌کنيد و طلب مغفرت مي‌کنيد کمالات آن‌ها بالا مي‌رود و اين نتيجه را براي مؤمن دارد. پس وقتي کسي از دنيا مي‌رود در عالم برزخ پرونده‌ي او کاملا بسته نشده و به کمال او اضافه مي‌شود. ولي در قيامت ديگر دفتر بسته شده و به آن خيري اضافه نمي‌شود.
اين است که در صلوات مزيد کمالات اين بزگواران است.
در خيلي از دعاها مي‌گوييم درود بفرست بر پيغمبر و آل پيغمبر و مبارک کن بر اين‌ها هم‌چناني که بر ابراهيم و آل ابراهيم مبارک گرداندي.
در واقع ما نمي‌توانيم پاداش زحمات حضرت را بدهيم، پس تقاضا مي‌کنيم: پروردگارا تو به پيامبرگرامي ما براي هدايت ما پاداش درخور او عنايت بفرما، بعد از صلوات عرضه مي‌داريم:
«شَجَرَةِ النُّبُوَةِ وَمَوْضِعِ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلاَئِکَةِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ اَهْلِ بَيْتِ الْوَحْيِ ......»
خدايا درود بفرست بر پيغمبر و آل پيغمبر شجره‌ي نبوت و جايگاه رسالت و محل رفت وآمد ملائکه و ارکان علم و اهل بيت وحي.
اين بزرگواران داراي اين مقام‌ها هستند. پس دوباره صلوات مي‌فرستيم.
«اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْفُلْکِ الْجَارِيَةِ فِي الُّلجَجِ الْغَامِرَةِ.»
پروردگارا درود و رحمت بفرست بر اين بزرگواراني که کشتي روان در گرداب‌هاي بي پايان هستند.
در روايت است که پيغمبر گرامي اسلام صلي الله عليه واله فرمودند:
«اِنَّمَا مَثَلُ اَهْلِ بَيْتِي فِيکُمْ کَمَثَلِ سَفِينَةِ نُوحٍ مَنْ رَکِبَهَا نَجَا وَمَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرَق.»[4]
همانا مثل اهل بيت من مانند کشتي نوح است،هر کس سوار کشتي نوح شد نجات پيدا کرد و هر کسي که از کشتي نوح جدا شد ، تخلف کرد و غرق شد.
خداوند تبارک و تعالي در قرآن گفتگوي حضرت نوح(عليه السلام) با فرزندش را خبر داده است. وقتي که آب از آسمان مي‌باريد و از زمين مي‌جوشيد حضرت نوح (عليه السلام)فرمود:
پسرم بيا سوار بر کشتي شو. گفت: نه! فرمود: هم اکنون غرق خواهي شد. پسر گفت: جايي مي‌روم که غرق نشوم. روي کوه بلندي رفت. حضرت فرمود: امروز از غضب خدا نجاتي نيست. گفت: من مي‌روم بالاي کوه.
موجي آمد و پسر غرق شد. حضرت نوح(عليه السلام) مناجات کرد. خدايا وعده دادي که اهل مرا غرق نکني. خطاب شد:
«اِنَّهُ لَيّسَ مِنْ اَهْلِکَ.»[5]
همانا « اين پسر از اهل تو نبود.
خيلي وحشتناک است که اگر ائمه: بفرمايند: لَيْسَ مِنْ اَهْلِنَا. تو از اهل ما نيستي!
واين ادعايي بيش از جانب تو نيست. به نظر مي‌رسد همين اندازه که قبول کني و در کشتي را براي تو باز کنند، قبول شده‌اي و نجات يافته‌اي.
در اين دعا و در اين صلوات مي‌بينيم امام سجاد( عليه السلام) چنان اين جمله را بيان فرمودند که واقعا تکان دهنده است:
«الْفُلْکِ الْجَارِيَةِ فِي الُّلجَجِ الْغَامِرَةِ.»
الان امام زمان( عليه السلام)در روي زمين مثل اهل بيت پيامبر هستند. و به شما نظر دارند. دستتان را از دامن حضرت کوتاه نکنيد. در اين گرداب‌هاي بي‌پايان دنيا چه مي‌تواند ما را نجات دهد؟ جز کشتي! و اين کشتي اهل بيت پيامبرند.
بعد پيامبر مي‌فرمايند:
«مَنْ رَکِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهُ غَرَق»
هر کسي که سوار کشتي شد. يعني با اهل بيت پيامبر صلي الله عليه واله پيوند پيدا کرد نجات پيدا کرده و هر کسي که جدا شد و اهل بيت پيامبر را ترک کرد، تخلف کرده است يعني، اطاعت نکرده و غرق شده است.
در همين گرداب‌هاي بي‌پايان که امام سجاد( عليه السلام) مي‌فرمايند: «لُّلجَجِ الْغَامِرَة.»
گرداب چيست؟ گرداب يعني آن جايي‌که آب دور مي‌زند. همانند مرداب، وقتي که انسان پايش را بگذارد مرداب او را به زمين مي‌کشد. هر‌چه بخواهد خودش را نجات بدهد، بيشتر فرو مي‌رود تا وقتي‌که سرش در مرداب فرو رفته و از بين مي‌رود. گرداب هم اين‌چنين است. گرداب بي‌پايان يعني همين‌طور مي‌گردد و هيچ کس راه نجاتي ندارد جز اين که سوار کشتي نجات شود و آن کشتي اهل بيت پيامبر صلي الله عليه واله هستند.
امام سجاد(عليه السلام) در اين صلوات مي‌فرمايند:
«يَأْمَنُ مَنْ رَکِبَهَا وَ يَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهَا»
هر كسي كه سوار اين كشتي شود در امان است نجات پيدا مي‌کند و هر کسي که اين کشتي را ترک کند غرق مي‌شود.
شما سيل‌هاي مختصر را ديده‌ايد. تصور کنيد تمام روي زمين آب است و همين‌طور آب مي‌جوشد! چه کسي مي‌تواند نجات پيدا کند؟ جز آن افرادي که در کشتي سوار شده‌اند، آن هم کشتي که به امر خدا و زير نظر پروردگار ساخته شده است!
عزيزان! ما در گرداب‌هاي بي‌پايان اين دنيا غرقيم. از اطراف و اکناف موج‌هاي فساد به ما حمله مي‌کنند.گناه، شبهه، اشتباه، ظلم، ... اين موج‌ها ما را مي‌گردانند ما در اختيار خودمان نيستيم ما چگونه مي‌توانيم نجات پيدا کنيم و چطور خودمان را حفظ کنيم. خدا را بر گفته‌ام شاهد مي‌گيرم که اگر اندکي دقت داشته باشيم مي‌بينيم از اين گرداب دنيا يک لحظه هم راه نجات نداريم جز اين‌که به چيزي متمسک بشويم که ما را نجات بدهد و الا غرق شده و هلاک شده‌ايم. اين است که مي‌فرمايد:
«يَاْمَنُ مَنْ رَکِبَهَا» در امان است هر کسي که سوار اين کشتي شود. يعني خودش را به دامن اهل بيت بچسباند. خودش را به امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف وصل کند.
«اَلْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مَارِق»
هر کسي که از اهل بيت پيامبر جلو بيفتد مارق است. يعني از دين فرار کرده، دين واقعي ندارد.
پيامبر صلي الله عليه واله فرمودند: از اهل بيت من جلو نيفتيد. اگر جلوتر برويد پس متفرق مي‌شويد.[6]
الان افرادي در جامعه هستند که مردم را فريب مي‌دهند. به افراد مي‌گويند فلان دعا را بخوان، کدام ذکر را بگو، اين‌ها هيچ‌کدام سند ندارد. به دعاهايي که در کتاب‌هاي دعا هست دستور نمي‌دهند بلکه از خودشان ذکر و دعا ياد مي‌دهند و دعاي ائمه:را که به ما رسيده کنار مي‌گذارند. شما چه کاره هستيد که دعا مي‌آموزيد و دستور مي‌دهيد. شما چه کاره هستيد که خلاف امر و نهي پروردگار امر و نهي مي‌کنيد؟ هر کسي که از اهل بيت پيامبر صلي الله عليه واله جلو بيفتد از دين فرار کرده است. يعني دين واقعي ندارد.
«وَالْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زَاهِق.»
هر کسي هم که از اين‌ها عقب بماند «زاهق» است،يعني، نابود مي‌شود.
شما فرض کنيد کارواني الان در حرکت است. يکي از افراد کاروان جا بماند و کاروان برود. چقدر خطر او را تهديد مي‌کند! دزد هست، راه زن، تاريکي، چاه و چاله، درنده و گزنده همه آماده‌ي نابودي اويند.
ببينيد با چه بياني حضرت فرموده‌اند بِاَبِي اَنْتَ وَ اُمِّي يَابْنَ رَسُولِ‌الله. پدر و مادرم فداي شما اي امام سجاد که اين‌طور به صورت دعا به ما درس هدايت داده‌ايد. اين دعا را بخوان و فکر کن و ببين نابودي تو کجاست هلاکت تو به چيست و نجات تو در چيست.
پس هر کسي که از اين بزرگواران عقب بيفتد اين خطرها او را تهديد مي‌کند و نابود و هلاک شده است. آيا در اجتماع ما غير از اين است؟ ما چه وقت نجات پيدا مي‌کنيم؟
«وَالّلاَزِمُ لَهُمْ لاَحِق»
اگر مي خواهيد راه نجات داشته باشيد با اين بزرگواران ملازم باشيد.
کسي که ملازم اين بزرگواران است يعني همراه اين‌هاست سعي مي‌کند نه يک قدم عقب‌تر و نه يک قدم جلوتر باشد. کاملا همراه اين بزرگواران حرکت بکند. اين انسان به حق مي‌رسد و ملحق به اين بزرگواران است.
حضرت امام سجاد(عليه السلام) دوباره صلوات مي‌فرستند.
«اللّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ الْکَهْفِ الْحَصِين.»
بار خدايا رحمت فرست بر محمد و آل محمد، پناهگاهان محکم!
انسان در زندگي بدون پناهگاه نمي‌تواند زنده باشد و نمي‌تواند زندگي کند.
«وَغِيَاثِ الْمُضْطَرِّ الْمُسْتَکِين.»
فرياد رس هر مضطر بي چاره اي اين بزرگوارن هستند.
براي شما گفته‌ام. اباصلت يک سال در زندان مأمون‌الرشيد بود بعد از يک سال به امام جواد(عليه السلام) توسل پيدا کرد.حضرت نيمه شب تشريف آوردند دستش را گرفتند و از روبروي مأمورين او را از زندان بيرون آوردند و راه را نشانش دادند و فرستادند رفت در حالي‌که هيچ کس او را نديد گفت: آقا من يک سال است اين‌جا هستم چرا اين يک ساله به فريادم نرسيديد؟ فرمودند: تو ما را صدا زدي؟ آيا تو به ما توسل پيدا کردي؟ جز اين بزرگواران چه کسي فرياد‌رس ماست؟
خواهران عزيز! از توسل به امام زمان (عجل الله تعالي فرجه)غفلت نکنيم.
حضرت به شيخ مفيد نامه‌اي نوشتند که:
«....اِنَّا غَيْرَ مُهْمِلِينَ لِمُرَاعَاتِکُمْ وَلاَنَاسِينَ لِذِکْرِکُمْ.»1
ما اهمال نمي‌کنيم امر شما را و شما را فراموش نمي‌کنيم.
امام به ياد ما هستند اما، ما از امام در غفلتيم. امام نزديک به ما ولي ما از او دور هستيم. امام همه‌جا حاضر و ناظر به حال ما، ولي ما در غفلتيم. اين بزرگواران دادرس افراد بي‌چاره و پريشان حال و مضطر هستند.
«وَ مَلْجَأِ الْهَارِبِين»
ملجاء و پناه کساني که مي‌گريزند،
انسان وقتي فرار مي‌کند به چه کسي مي‌تواند پناهنده شود. غير از اين است که وقتي بچه فرار مي‌کند مي‌گويد: مادر! مادر! به دامان مادرش مي‌دود؟ پناهگاه او مادر است. پناهگاه ما کيست؟
ما نهايت گرفتاري را داريم اما نمي‌فهميم گرفتاريم. اين گرفتاري که مي‌گويم فقر و فلاکت و مريضي نيست. اين گرفتاري است که ما را دچار هلاکت مي‌کند، دچار عذاب مي‌کند، نگران مي‌کند. توجه به اين گرفتاري‌ها نداريم. اين بزگواران به ما توجه داده‌اند که گرفتاريد. پس به وضع موجود خودتان توجه کنيد. ملجاء و پناه شما کيست؟ اهل بيت پيامبر!
«وَعِصْمَةِ الْمُعْتَصِمِينَ»
و نگهدار اعتصام کنندگان.
اعتصام کنندگان کساني هستند که چنگ مي‌زنند. توجه کنيد اگر زنجيري اين‌جا آويزان باشد و شما سر اين زنجير را بگيريد، سر ديگر زنجير در دست خداست. اگر بخواهيد نجات پيدا کنيد بايد اين زنجير را بگيريد اين ريسمان محکم الهي رابگيريد تا از سقوط نجات پيدا کنيد. چه کسي شما را نجات مي‌دهد؟ عصمت! آن کسي که شما را نگه مي‌دارد ائمه‌ي اطهار: هستند.
امام سجاد(عليه السلام)دوباره صلوات مي‌فرستند.
«اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلَوةً کَثِيرَةً تَکُونُ لَهُمْ رِضًا وَلِحَقِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اَدَاءً وَقَضَاءً بِحَوْلٍ مِنْکَ وَقُوَّةٍ يَارَبَّ الْعَالَمِينَ.»
بارالها چنان درود و رحمتي بفرست بر پيامبر و آل پيامبر، رحمت بسياري که آن‌ها راضي باشند (بشوند) و براي اداي حق آن‌ها و قضاي حق آن‌ها باشد.
چقدر اين بزرگواران به گردن ما حق دارند! خداوند «تبارک وتعالي» هم حقي براي اين بزرگواران قايل است. خوب چه چيز و چه کسي مي‌تواند حق (بزرگواران) پيامبر وآل پيامبر را ادا کند؟ جز اين‌که از خالق پيامبر بخواهد: «خدايا تو چنان رحمتي بر اين بزرگواران نثار بفرما که اداي حق اين‌ها شده باشد و اين بزرگواران راضي شوند.» يعني خدايا تنها اين حول و قوت و قدرت از آن توست ما قوت و قدرت نداريم که حق ائمه: را ادا کنيم تنها از آن توست. يارب‌العالمين.
«اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّيِّبِينَ اْلاَبْرَارِ اْلاَخْيَارِ الَّذِينَ اَوْجَبْتَ حُقُوقَهُمْ وَ فَرَضْتَ طَاعَتَهُمْ وَ وِلاَيَتَهُمْ»
درود بفرست بر اين بزرگواراني که پاکيزگان هستند، تو آن‌ها را پاکيزه کردي، اين‌ها اخيار بهترين‌ها هستند. اين بزرگواراني که حقوق اين‌ها را واجب کردي.
قرآن مي‌فرمايد :
«اِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْکُمُ الِّرجْسَ اَهْلَ الْبّيْتِ وَ يُطَهِّرَکُمْ تَطْهِيرًا.»[7]
علي(عليه السلام)مي‌فرمايند: من به گردن شما حق دارم. شما هم به گردن من حق داريد. حق من به گردن شما اين است که شما از من اطاعت کنيد و به بيعت با من وفادار باشيد، شما هم به گردن من حق داريد که من هم از خيرخواهي شما دريع نورزم.[8]
پس خداوند تبارک و تعالي اطاعت و ولايت اين بزرگواران را واجب فرموده.
«الّلَهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاعْمُرْ قَلْبِي بِطَاعَتِکَ»
تا اين‌جا فضايل و مناقب اهل بيت را ذکر فرمودند. حالا اين‌جا دعا مي‌کنند دعاي حضرت چيست؟ اگر من و شما بعد از اين همه صلوات و ذکر اهل بيت مي‌خواستيم دعا کنيم چه دعايي مي‌کرديم؟ خدايا مرا شفا بده، خدايا روزي مرا زياد کن، خدايا پسرم را زن بده، دخترم را شوهر بده، خدايا کاسبي آقا رضا را خوب کن و از اين قبيل دعا مي‌کنيم. البته اين‌ها را هم بايد بخواهيم. اما ببينيد امام سجاد(عليه السلام)بعد از اين همه ذکر فضايل و صلواتي که فرستادند حالا مي‌خواهند دعا کنند چه دعايي مي‌کنند.
خدايا رحمت بفرست بر محمد و آل محمد (اي خدا) اين خانه‌ي دل مرا آباد کن. خانه گلي را نمي‌خواهم. نمي‌گويند پول بده خانه‌ام را بسازم. پول بده خانه را بخرم اين تقاضا را نمي‌کنند. خدايا قلب مرا به سبب اطاعت خودت آبادش کن تعميرش کن.
«وَلاَ تُخْزِنِي بِمَعْصِيَتِکَ»
مرا به سبب معصيت خودت رسوا نکن؛
در بين خلق اولين و آخرين، در بين ائمه:.
«وَارْزُقْنِي مُوَاسَاةَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَيْهِ مِنْ رِزْقِکَ بِمَا وَسَّعْتَ عَلَّي مِنْ فَضْلِکَ.»
[توضيحي بدهم! يکي از اعمال بسيار خوب ماه شعبان صدقه است. عزيزان! صدقه دادن و انفاق کردن در ماه شعبان بسيارخوب است و سفارش شده است همين‌طور که درباره‌ي روزه گرفتن سفارش شده. لذا مي‌بينيم امام(عليه السلام) نمي‌فرمايند: پول و روزي من زياد شود. مي‌فرمايند: مواسات و هم دردي مرا زياد بکن با کساني که تنگ روزي هستند. از آن‌چه که به من دادي توفيق بده من کمک بکنم و دستگيري بکنم از کساني که روزيشان از من کمتر است. به آن‌چه که در دستم هست و تو از فضل خودت برمن وسعت دادي.
«وَ نَشَرْتَ عَلَيَّ مِنْ عَدْ لِكَ.»
و آن چيزي که به من منتشر کردي يعني نعمتي که به من عنايت کردي از روي عدل خويش.
اين مطالب توضيحات زيادي دارد. مثلا الان بنده که وسعت رزق را دارم و دعا مي‌کنم در مقابلم فقيري هم هست که اين وسعت را ندارد. نگويم خداوند مرا بالاتر از اين دانسته يا اَلْعَيَاذُ بِالله، او بگويد خدا عادل نيست و تساوي نداده. حضرت مي‌فرمايند: نه آن‌چه که به من دادي و منتشر کردي بر من از عدل]9[ خودت بوده. يعني بايد اين‌طور باشد. حکمت خداوند اقتتضا کرده که يکي نيازمند باشد و ديگري وسعت رزق بيشتر داشته باشد.
«وَ اَحْيَيْتَنِي تَحْتَ ظِلِّکَ»
خدايا مرا زنده بدار، زير سايه‌ي خودت.
يعني بي خبر نباشم يعني در غفلت از تو نباشم و هميشه به ياد تو و زير سايه‌ي تو باشم.
«وَهَذَا شَهْرُ نَبِيِّکَ سَيِّدِ رُسُلِکَ شَعْبَانُ الَّذِي حَفَفْتَهُ مِنْکَ بِالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوَانِ»
و اين ماه، ماه پيامبر توست، سيد و آقاي تمام رسولانت در اين ماه شعباني که به رحمت تو پيچيده شده و خشنودي تو اين ماه را در برگرفته است.
«الَّذِي کَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّي اللَّهُ عَلَيْهِ وَاَلِهِ وَسَلَّمَ يَدْأَبُ فِي صِيَامِهِ وَ قِيَامِهِ فِي لََياَلِيهِ وَاَيَّامِهِ»
آن ماهي که رسول خدا پيوسته در روزه و شب زنده‌داري بود و روزها را به عبادت مي‌گذراند.
«بُخُوعًا لَکَ فِي اِکْرَامِهِ وَ اِعْظَامِهِ اِليَ مَحَلِّ حِمَامِهِ»
اين عبادت پيغمبر صلي الله عليه واله در اين ماه شعبان براي چه بود؟
پروردگارا! براي تواضع نسبت به تو براي تو در اکرام و اعظام و بزرگ دانستن اين ماه.
آن‌قدر پيامبر صلي الله عليه واله در ماه شعبان در طول عمرش عبادت کرد تا زمان مرگش. بعد حضرت سجاد(عليه السلام)دعاي ديگري مي‌کنند. دقت کنيد زيرا شبيه دعاهاي ما نيست و دعاي ديگري است.
«الَّلهُمَّ فَاَعِنَّا عَلَي اْلاِسْتِنَانِ بِسُنَّتِهِ فيِهِ وَ نََيْلِ الشَّفَاعَةِ لَدَيْهِ.»
پروردگارا! پس ياري بده ما را بر اين که ما سنت و روش پيغمبر را پيشه کنيم يعني ما هم در اين ماه مبارک شعبان روزه‌داري و شب زنده‌داري کنيم و عبادت تو را انجام بدهيم و نزد تو به شفاعت آن حضرت برسيم.
«الَّلهُمَّ وَاجْعَلْهُ لِي شَفِيعًا مُشَفَّعًا وَ طَرِيقًا اِلَيْکَ مَهْيَعًا»
خدايا پيامبرت را شفيع و مشفع ما قرار بده. مشفع از آن کساني که شفاعتش نزد تو پذيرفته شده و راهي است به سوي خودت. راهي که از آن طريق بتوانم به سوي تو بيايم.
«وَاجْعَلْنِي لَهُ مُتَّبَعًا حَتَّي اَلْقَاکَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَنِّي رَاضِيًا وَ عَنْ ذُنُوبِي غَاضِيًا.»
خدايا مرا از کساني قرار بده که پيغمبر را متابعت و پيروي کنم تا روز قيامت که تو را ملاقات مي‌کنم، درحالي‌که تو از من راضي باشي و از گناهان من چشم پوشي بکني.
«قَدْ اَوْجَبْتَ لِي مِنْکَ الرَّحْمَةَ وَ الرِّضْوَانَ وَ اَنْزَلْتَنِي دَارَالْقَرَارِ وَمَحَلَّ اْلاَخْيَارِ.»
به تحقيق واجب کردي براي من از طرف خودت رحمت و رضوان خويش را خدايا مرا در دار قرار و محل نيکان قرار بده.
خدايا روز آخر ماه رجب بيشتر بندگان تو روزه‌دار هستند. خدا شب اول ماه شعبان است با اين توصيفي که براي خواهران عرض شد از لسان روايات پيشوايان ديني پروردگارا! امشب را شب آمرزش ما قرار بده.
خدايا! توفيق بندگي و اطاعت و خلوص نيت و توجه کامل به همه‌ي ماعنايت بفرما.
قلب مطهر امام زمان(عجل الله تعالي فرجه)را از ما شاد و خشنود بفرما. با خبر فرجش قلب مطهرش را شاد بفرما. اموات ما را غريق رحمتت بفرما.
پروردگارا! امـور مسلمين را اصلاح بفـرما و به اسـلام و مسلميـن نصرت عنايت بفرما.
وَ صَلَّي اللهُ عَلَي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّد
التماس دعا
------------------------------------------------------------------
]1[ مفاتيح الجنان ، اعمال مشتركه ي ماه شعبان-
]2[ سوره ي طه (20) آيه ي 25
]3[ همان يا الله است.
]4[ بحار الانوار، ج 23، باب 7، ص 123
]5[ سوره ي هود(11) آيه ي 46
]6[ بحار الانوار، ج 22، باب 1، ص 464
]7[ سوره ي احزاب(33) آيه ي 33
]8[ نهج البلاغه (ترجمه ي دشتي) خطبه ي 34، فراز10
]9[ عدل هر چيزي را در جاي خود قرار دادن است.
]